Kunnen zorgmedewerkers uit andere landen ons helpen bij het op peil houden van onze zorg? Lindsey Meijer zet een heel aantal bezwaren tegen zorgmedewerkers uit de Filipijnen en Indonesië op een rij (Opinie, 17 april). Die snijden hout. Tegelijk is het mogelijk om die bezwaren weg te nemen, zodat zorgpersoneel van elders ons tijdelijk kan komen helpen. Want dat is hard nodig.
Nederland slentert slaapdronken richting een zorginfarct en lijkt nog geen idee te hebben van wat ons daarmee te wachten staat.
We willen allemaal de beste zorg voor onze ouders, onze naasten, onszelf. Maar het is zonneklaar dat we de komende decennia bij lange na niet genoeg mensen hebben om die goede zorg ook te kunnen blijven bieden. Het is een kwestie van tijd voordat ouderen achter hun voordeur aan hun lot worden overgelaten en essentiële operaties niet meer uitgevoerd kunnen worden. En we laten het er gewoon op aankomen.
"Nederland slentert slaapdronken richting een zorginfarct en lijkt nog geen idee te hebben van wat ons daarmee te wachten staat."
Onhaalbaar
Zelfs als al het beleid dat nu is bedacht om zorgpersoneel op te leiden en te behouden slaagt, dan hebben we nog steeds binnen tien jaar een tekort van bijna 200.000 zorgmedewerkers. En stel dat we – zoals Meijer voorstelt – het werk in de zorg met betere werkomstandigheden en hoger loon zo aantrekkelijk maken dat er geen tekorten meer zijn, dan moet straks een op de drie(!) werkende Nederlanders er aan de slag. Dat is volstrekt onhaalbaar en met alle personeelstekorten in andere vitale sectoren zoals het onderwijs is dat ook zeer ongewenst.
Natuurlijk moet het personeelsbeleid in de zorg verbeteren. Natuurlijk moeten we iedereen die er kan werken – denk ook aan statushouders – daartoe aanmoedigen. En moet ook de zorg innoveren. We zullen ook heel hard aan de slag moeten met knarrenhofjes waarin ouderen ook voor elkaar gaan zorgen. Overigens verloopt de bouw daarvan onheilspellend traag. Maar alles bij elkaar zal het nog steeds onvoldoende zijn voor het behoud van goede zorg voor ieder die dat nodig heeft.
Op een voorbeeldige manier
We hebben daarom niet de luxe om de tijdelijke komst van Aziatische zorgpersoneel af te wijzen. Maar hun komst is alleen een optie als we de door Meijer genoemde bezwaren tegen slechte arbeidsmigratie wegnemen. Het debacle waarbij Indonesische studenten onder verkeerde voorwaarden naar Nederland werden gehaald om hier in de zorg te werken, laat zien dat strenge regulering en handhaving door de overheid cruciaal zijn.
Tegelijk is er nu óók Aziatische verplegend personeel dat op een voorbeeldige manier in onze zorg werkt. Daarmee verlichten ze de druk op het vaak overbelaste zorgpersoneel. Maar hun komst kan alleen onder de juiste voorwaarden plaatsvinden.
Dat begint met ethische werving. Dus alleen in landen met een door de WHO erkend overschot aan zorgmedewerkers. Daarbij moet Aziatisch zorgpersoneel Nederlands leren en hun BIG-registratie halen. En vanuit goed werkgeverschap zou het Aziatisch zorgpersoneel gewoon in dienst moeten komen van de zorginstelling en niet in uitzendconstructies mogen werken.
Tijdelijk in Nederland
Minstens zo belangrijk is het dat de komst van Aziatisch zorgpersoneel tijdelijk is. Daarmee voorkomen we de blijvende braindrain in Aziatische landen waar Meijer terecht voor waarschuwt. Het is onethisch om zorgpersoneel hierheen te halen, terwijl ze op termijn hard nodig zijn in hun eigen land.
In de praktijk zijn er ook al overeenkomsten met zorginstellingen die hun mensen na vijf jaar weer een baan bieden in de zorg in het land van herkomst. Daarmee komt de in Nederland opgedane ervaring ten goede aan de zorg in Filipijnen en Indonesië.
Wat we bij dit alles nu heel hard nodig hebben, is een overheid die reguleert, personeel van elders beschermt en goede zorg voormorgen mogelijk maakt.